แผนปฏิบัติการของ VPA และ FLEGT

ข้อตกลงการเป็นหุ้นส่วนด้วยความสมัครใจ (VPA) เป็นหนึ่งในหลายองค์ประกอบของแผนปฏิบัติการการบังคับใช้กฎหมายป่าไม้ ธรรมาภิบาล และการค้า (FLEGT) ประจำปี 2003 ซึ่งมีเป้าหมายจัดการปัญหาการค้าไม้ที่ไม่ถูกกฎหมาย สหภาพยุโรปได้จัดทำแผนปฏิบัติการ FLEGT ตามความกังวลที่เพิ่มขึ้นของนานาประเทศถึงผลกระทบที่มีต่อสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม อันมาจากการค้าไม้ที่ไม่ถูกกฎหมาย

ในช่วงต้นของทศวรรษ 2000 ความพยายามที่จะจัดการปัญหาการค้าไม้ที่ไม่ถูกกฎหมายของนานาประเทศได้มุ่งไปที่การบริหารจัดการป่าไม้ การบังคับใช้กฎหมาย และการมีธรรมาภิบาล แต่ไม่มีเรื่องการค้า ความพยายามเหล่านี้ไม่สามารถระงับยับยั้งการปฏิบัติที่ไม่มีความถูกต้องตามกฎหมายได้ สหภาพยุโรปจึงตัดสินใจนำเอาการค้าเข้าเป็นส่วนประกอบของนโยบายเพื่อตอบโต้การค้าไม้ที่ไม่ถูกกฎหมาย การค้ามีศักยภาพสร้างสิ่งจูงใจที่แข็งแกร่งต่อทั้งประเทศผู้ผลิต และต่อตลาดสหภาพยุโรป ในการตรวจพิสูจน์ผลิตภัณฑ์ถูกกฎหมาย ด้วยเหตุนี้ แผนปฏิบัติการ FLEGT ของสหภาพยุโรปจึงประกอบด้วยมาตรการทั้งด้านอุปสงค์ และอุปทาน

• กฎระเบียบ FLEGT ของสหภาพยุโรปปี 2005 (EU FLEGT Regulation) รวมทั้งคำแนะนำของคณะกรรมาธิการที่เกี่ยวข้องได้มอบอำนาจให้คณะกรรมาธิการยุโรป (European Commission) เจรจา VPA กับประเทศผู้ส่งออกไม้และหน่วยงานที่มีอำนาจในสหภาพยุโรป เพื่อสร้างหลักเกณฑ์การนำเข้าผลิตภัณฑ์ที่มีใบรับรอง FLEGT จากประเทศหุ้นส่วน VPA
• กฎหมายอื่น เช่น กฎระเบียบการค้าไม้และผลิตภัณฑ์ไม้ของสหภาพยุโรป (EU Timber Regulation) ปี 2013 กำหนดให้ผู้นำเข้าในสหภาพยุโรปนำเอาวิธีการปฏิบัติอย่างมีความรับผิดชอบเพื่อไม่ให้เกิดความเสียหายแก่ผู้อื่น (Due Diligence) ซึ่งก็คือวิธีการแสดงหลักฐานความถูกต้องตามกฎหมายของไม้มาใช้ เพื่อให้มั่นใจว่าไม้และผลิตภัณฑ์ไม้ที่ค้าขายอยู่ถูกกฎหมาย
• สนับสนุนประเทศส่งออกไม้ที่ต้องการแก้ปัญหาการค้าไม้ที่ไม่ถูกกฎหมาย
• สนับสนุนการริเริ่มของภาคเอกชน ซึ่งรวมถึงมาตรฐานทางจริยธรรมโดยสมัครใจของบริษัทที่จัดซื้อไม้
• ส่งเสริมนโยบายการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่จัดซื้อเฉพาะผลิตภัณฑ์ถูกกฎหมาย
• ความพยายามที่ทำให้แน่ใจว่าไม่นำการลงทุนไปส่งเสริมการค้าไม้ที่ไม่ถูกกฎหมาย
• ดำเนินการเพื่อจัดการปัญหา 'ไม้ที่สร้างผลประโยชน์ขัดแย้ง' คือนำรายได้จากการค้าไม้ไปสนับสนุนความขัดแย้งที่มีการใช้กำลังอาวุธ